Języki migowe w Polsce

Nie ma jednego, uniwersalnego języka migowego. W Polsce, tak jak w większości państw na świecie, istnieje odrębny język migowy/migany.

Polski język migowy to wykorzystujący zmysł wzroku język wizualno-przestrzenny, z odmienną od języka polskiego gramatyką. Polskiego języka migowego (PJM) nie należy mylić z systemem językowo-migowym (SJM). Ten pierwszy jest językiem naturalnym – nim właśnie posługują się głusi rodzice w kontaktach ze swoimi głuchymi dziećmi. Natomiast SJM wywodzi się bezpośrednio z polskiego języka fonicznego i jest sztucznie stworzonym systemem językowym.

SJM stosuje się często w komunikacji ze słyszącymi, bo jest łatwiejszy do nauki, lecz jego używanie wiąże się z utrudnieniami i ograniczeniami wynikającymi z jego sztucznego charakteru – nie oferuje takiej swobody budowania wypowiedzi, co język naturalny. Głusi używają między sobą przede wszystkim PJM, a wielu z nich (zwłaszcza młodych) nie zna SJM, w związku z tym nauka SJM nie daje gwarancji porozumienia ze wszystkimi osobami niesłyszącymi, choć na pewno może trochę ułatwić komunikację – podobnie porozumieć może się Polak i Słowak, mimo że nie posługują się dokładnie tym samym językiem.

Tekst autorstwa Anny Butkiewicz powstał w ramach cyklu dotyczącego kultury Głuchych, który będzie ukazywał się regularnie na stronie Kultury Wrażliwej we współpracy z Fundacją Między Uszami.

Lektor: Barbara Cholewa