Zamigaj MEK – nowy sposób prezentowania muzeum

Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie chce być dostępne dla każdego. Proces udostępniania przebiega od lat i jest możliwy przede wszystkim dzięki zaangażowaniu ludzi ‒ zarówno tych reprezentujących Muzeum, jak i wielu innych przyjaznych osób, które wspierają instytucję swoją wiedzą, doświadczeniem, konsultują, współpracują i przyczyniają się do tego, że dostępność stopniowo staje się rzeczywistością. Poniżej prezentujemy przykład świetnej, wartej naśladowania inicjatywy.

 

„Zamigaj MEK” ‒ Muzeum Etnograficzne ogłosiło internetowy konkurs na znak migowy dla swojej nazwy

Do udziału w konkursie zaprosiliśmy osoby Głuche (oraz wszystkie posługujące się PJM) Zależało nam na znalezieniu nowego sposobu prezentowania Muzeum w polskim języku migowym, bardziej zrozumiałego niż miganie litera po literze. Stwierdziliśmy, wraz ze współpracującymi z nami osobami Głuchymi, że powinien powstać znak migowy.

Dlaczego potrzebowaliśmy nowego znaku?

Od ponad roku regularnie publikujemy na Facebooku filmy w PJM z zaproszeniami na różnego rodzaju wydarzenia dostępne dla osób Głuchych. W filmach zawsze pojawia się nazwa: Muzeum Etnograficzne. Słowo „etnograficzny” nie ma swojego odpowiednika w polskim języku migowym. Co to oznacza? Odpowiednikiem słów w języku fonicznym (czyli tym, którym mówimy) są znaki w języku migowym. Znaki mogą określać oczywiście konkretną literę ‒ dzięki temu można zamigać cały alfabet i literować słowa. Podstawą komunikacji są jednak tzw. znaki ideograficzne – odpowiadające konkretnym pojęciom. Znak migowy dla MUZEUM istnieje, ale już ETNOGRAFICZNY trzeba literować. Co więcej, nie jest to słowo popularne, dlatego nawet przeliterowane nadal pozostaje abstrakcyjne i niezrozumiałe dla większości odbiorców. Powstawanie nowych znaków jest naturalnym procesem w polskim języku migowym. Gdy pojawia się taka potrzeba, grupa po prostu umawia się na znak. Stąd pomysł, by zorganizować konkurs, który będzie okazją do wytłumaczenia szerszej grupie odbiorców, czym jest Muzeum Etnograficzne, co oznacza jego nazwa i zachęci jak najwięcej osób, do zaangażowania się w wymyślenie znaku migowego dla MEK. Od drugiej połowy maja prezentowaliśmy filmiki, które w PJM opowiadały o historii i idei Muzeum, o tym, co można w Muzeum zobaczyć, oraz jakie wydarzenia organizuje. Następnie, za pośrednictwem Facebooka, zgłaszane były filmiki z propozycjami znaku migowego dla MEK. Zwycięzcę wytypowała specjalnie powołana komisja. Konkurs został rozstrzygnięty 7 czerwca 2019. Wyniki opublikowano na stronie MEK, na YouTube oraz na Facebooku. Dzięki konkursowi Muzeum nie tylko pozyskało swój własny znak migowy (dostępny na profilu facebookowym MEK), ale także zdobyło nowych odbiorców ‒ ludzi posługujących się polskim językiem migowym ‒ i wypromowało pojęcie „etnografia”, a przy tym swój wizerunek.

Charakterystyka znaku migowego dla MEK

Znak migowy nadany muzeum powstał na podstawie jednego z 15 nadesłanych zgłoszeń, które proponowało połączenie znaku „TRADYCJA” z ułożeniem dłoni w kształt litery „e”. Jury konkursu po konsultacji z autorem propozycji zmieniło jednak kierunek ruchu dłoni. Znak „TRADYCJA” zwykle migany jest ruchem kolistym w tył, zdarza się jednak, że miga się go w przód. Odwrócenie tego ruchu znaczy również „POKOLENIE”. Postanowiliśmy ruch odwrócić, gdyż po zmianie nadal kojarzy się on ze znakiem „TRADYCJA”, jednak zdecydowanie sugeruje kierunek zorientowany w przyszłość (czas w języku migowym jest oddawany właśnie poprzez ruch w przód lub w tył). Objaśnienie to zostało również zawarte w filmie, w którym prezentujemy znak migowy MEK. W tłumaczeniu na język polski foniczny brzmi ono: „Prezentowany znak jest mocno inspirowany jedną z propozycji, różnica polega jedynie na zmianie kierunku ruchu dłoni. Połączenie historii oraz badań współczesności daje prawdziwy obraz Muzeum. Dlatego właśnie migamy do przodu”.

Olga Błaszczyńska – pracowniczka działu kultury materialnej i koordynatorka dostępności MEK

 

Wybrane filmy związane z konkursem „Zamigaj MEK”:

Zapowiedź i informacje o konkursie:

Wynik konkursu i nowy znak: